Κωστής Γεωργίου: H τέχνη είναι η λεωφόρος της ελευθερίας!
Κωστής Γεωργίου: H τέχνη είναι η λεωφόρος της ελευθερίας!
Ο Κωστής Γεωργίου, διεθνώς καταξιωμένος εικαστικός δημιουργεί έργα με εσωτερικό λόγο, που πλάθονται μαζί με τη γνώση, την ιδέα και την εμπειρία. Δεν αποζητά τον εντυπωσιασμό παρά μόνον την έκφραση μιας συμπαντικής αλήθειας μέσα από τη δική του ματιά. Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, με σπουδές στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στη ζωγραφική και τη γλυπτική, με δάσκαλους τον Δημήτρη Μυταρά και τον Δημήτρη Κοκκινίδη και στη συνέχεια στο Royal College of Fine Arts στο Λονδίνο με δάσκαλο τον Pr. Peter de Francia. Τα έργα του κοσμούν κτήρια και πλατείες στις μεγαλύτερες πόλεις σε όλο τον κόσμο.
O δάσκαλός σας, Δημήτρης Μυταράς είχε πει: «Μια καλή ζωγραφική είναι ηθική. Μια κακή, που παριστάνει ίσως μια ηθική εικόνα, είναι ό,τι πιο προσβλητικό στην αίσθηση. Η τέχνη είναι ένα ξεχείλισμα, μια ανάταση για τον αποδέκτη». Σας εκφράζει; Ποια είναι η δική σας φιλοσοφία για την τέχνη;
Συμφωνώ απολύτως με τον συγχωρεμένο δάσκαλο Δημήτρη Μυταρά. Ακριβώς τα ίδια πρέσβευε και ο πρώτος μου δάσκαλος Πάνος Κουσουτζίδης και πιστεύω ανάλογη είναι η άποψη κάθε σοβαρού δημιουργού. Ο Μυταράς υπήρξε πραγματικά πολύ σπουδαίος ζωγράφος, ο οποίος κατάφερε να σταθεί πάνω από το θεσμικό βραχνά και να παραμείνει ένας γνήσιος δημιουργός! Όταν ο Μυταράς μιλάει για ηθική, εννοεί αυτό ακριβώς που σας περιέγραψα προηγουμένως. Ηθική στην τέχνη σημαίνει το αληθινό. Δηλαδή εκείνο που προκύπτει από μια ιστορική αναγκαιότητα και όχι από μια άδεια και τελείως τρύπια ιδέα, ασχέτως αν αυτή μπορεί να καταλήξει σε κάποια Μπιεννάλε κλπ. Ηθικό στην τέχνη αλλά και στη ζωή, είναι αυτό που περιγράφει χωρίς δόλο και πονηρές σκέψεις την εσωτερική αλήθεια που υπάρχει σε κάθε ουσιαστικό έργο τέχνης και αποφεύγει τη δημιουργία εντυπώσεων μόνο για τις εντυπώσεις. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και με τον πιο ακραίο τρόπο έκφρασης, αρκεί το έργο που προκύπτει να έχει λόγο και να μην αποτελεί μια «ιδρυματική» πράξη που περιγράφει το αλαζονικό παραλήρημα κάποιου που απλώς παριστάνει τον «καλλιτέχνη».
Όταν ξεκινήσατε ως καλλιτέχνης, είχατε το φόβο πώς θα καταφέρετε να πετύχετε επαγγελματικά και συγχρόνως να κρατήσετε την καλλιτεχνική σας ελευθερία;
Αν υπολογίσει κάποιος ότι η τέχνη μπορεί να ξεκινήσει έχοντας προορισμό την επαγγελματική αποκατάσταση, ήδη ο εν δυνάμει καλλιτέχνης έχει εκπέσει και στο πρώτο του λάθος. Δεν υπάρχει φόβος για τον άνθρωπο που έλκεται από την τέχνη, παρά μόνο πάθος, έρωτας και ανήσυχο πνεύμα. Αυτό δεν σημαίνει όμως και ότι δεν μπορεί κάποιος να επιτύχει κάτι παραπάνω ως δημιουργός και να προκόψει και επαγγελματικά. Η επαγγελματική καταξίωση, αν προκύψει, θα είναι ευχής έργο αλλά δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Ο καλλιτέχνης πρέπει να επιβιώσει και γι αυτό πολλές φορές αναγκάζεται να κάνει παράλληλα πράγματα για να ζήσει, είτε σαν δάσκαλος σε σχολεία, είτε κάνοντας άλλα επαγγέλματα που σχετίζονται με την τέχνη. Αυτό όμως στερεί τον καλλιτέχνη από την δυνατότητα να αφιερώνεται απρόσκοπτα στο όνειρό του και είναι πιθανόν να πέσει στη δίνη της ζωής που ενδέχεται να τον καταπιεί. Η τέχνη, εφόσον είσαι ταγμένος σε αυτήν, έχει έναν μοναδικό τρόπο να σε έλκει και να σε κάνει δικό της. Ο κόσμος και το περιβάλλον της είναι το μοναδικό πεδίο δράσης στο οποίο ο άνθρωπος αισθάνεται ελεύθερος. Νιώθει ευλογημένος.
Θα σας αναφέρω ως χαρακτηριστικό παράδειγμα κάτι που έκανα στη νεότητά μου, όταν ήμουν διορισμένος σκηνογράφος στην ΕΡΤ. Δεν άντεξα παρά μόνο έξι χρόνια το δημοσιοϋπαλληλικό βίο. Και παραιτήθηκα γιατί όλη αυτή η ατμόσφαιρα της στασιμότητας και των αργών ρυθμών μπλοκάριζε τη δημιουργική μου αποστολή. Όλοι πίστεψαν ότι τρελάθηκα γιατί δεν μπορούσαν να χωνέψουν ότι κάποιος λογικός άνθρωπος θα αποχωρούσε από μια τέτοια δουλειά. Σημειώστε ότι το 1988 που έφυγα, δεν υπήρχαν ακόμη ιδιωτικά κανάλια. Το ίδιο έκανα και με τη σχολή Σταυράκου, όταν παραιτήθηκα και από εκεί λίγο αργότερα. Σας ανέφερα αυτά τα προσωπικά παραδείγματα όχι ως μια ηρωική πράξη, αλλά ως μια αναγκαιότητα που καθοδηγείτο από τη σχέση μου με την τέχνη. Μη βλέπετε που κάποιοι θεσμικοί, πλην όμως «αντισυστημικοί» συνάδελφοι, λειτουργούν υπό την σκέπη της ασφάλειας μεν αλλά και δεν παύουν να μέμφονται το σύστημα από το οποίο αμείβονταν δε!
Η δουλειά σας σφύζει από χρώμα. Είναι μία φάση του καλλιτέχνη;
Ακολουθώ την εσωτερική μου εικαστική φωνή και εμπιστεύομαι την καλή νεράιδα που με κατευθύνει. Η αγωνία μου είναι η όσο το δυνατόν γνησιότερη ανάσυρση στην επιφάνεια όλων εκείνων των στοιχείων που υφίστανται σε ακαθόριστη μορφή στον εσωτερικό κλειστό μου κήπο. Η επιδίωξη και η αγωνία μου είναι να μεταφέρω αυτή τη λάβα που κυριαρχεί στα υπόγεια της ύπαρξής μου ώστε να γίνει πράξη, να αποκτήσει διάσταση και να συναντήσει όλους εκείνους τους ευαίσθητους που έχουν καθαρή ψυχή και αναζητούν την αλήθεια! Όλους εκείνους που δεν πέφτουν θύματα της μόδας, του δήθεν, και που μπορούν επίσης να διακρίνουν εύκολα τον εικαστικό βερμπαλισμό και την αμήχανη «εικαστική» πρόταση.
Ο τίτλος της έκθεσής σας “ENIGMA” τι σηματοδοτεί; Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Η τέχνη από μόνη της είναι ένα αίνιγμα και γι’ αυτό δεν έχει όρια και μονοσήμαντες προσεγγίσεις. Η τέχνη είναι το πεδίο δράσης του μυαλού. Είναι ένας κόσμος ελεύθερων διαδρομών χωρίς διόδια και παρακάμψεις… Είναι η λεωφόρος της ελευθερίας!
Είχατε πει πως “Η έμπνευση είναι παντού. Αρκεί να βλέπει κανείς.” Τι θα μπορούσε να στερήσει από τον καλλιτέχνη να “δει”;
Τίποτε δεν μπορεί να σταματήσει τον δημιουργό να δρα. Το μυαλό και η ικανότητά του να κυκλοφορεί σε δύσβατα μονοπάτια είναι το πλεονέκτημα του! Έχει το προνόμιο να κυκλοφορεί σε ένα περιβάλλον μοναδικό, στο οποίο δεν δεσμεύεται, δεν αλώνεται, δεν χειραγωγείται.
Το κύριο όπλο του είναι η παρατήρηση και η ειδική ικανότητα που διαθέτει για να αφουγκράζεται το περιβάλλον του. Ο εν δυνάμει δημιουργός, δεν θα πάψει ποτέ να βλέπει, να παρατηρεί και να αναλύει τον κόσμο γύρω του με τον δικό του μοναδικό τρόπο! Εκτός και αν παραστρατήσει και παρασυρθεί από τις σειρήνες που καραδοκούν! Όσο για τους άλλους, δηλαδή όλους εκείνους που έχουν εισέλθει λαθραία από το παράθυρο στον χώρο της τέχνης, ούτως ή άλλως είναι βέβαιο ότι δεν έβλεπαν τίποτε εξ´ αρχής!
Που πάει η τέχνη διεθνώς?
Μια ματιά στις γκαλερί του Σίτυ και στα μητροπολιτικά μουσεία, μας δείχνει την τάση σε μια καρτουνίστικη τέχνη, με χαρακτηριστικά pop και διακοσμητική χροιά! Λένε ότι η τέχνη είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή! Αν αυτό ισχύει, τότε πράγματι είναι η στιγμή της ιχνογραφίας αντί της ζωγραφικής, είναι η ώρα των cartoons και των γλυπτών που ξεσηκώνονται από παιδικά παιχνιδάκια και αναπαράγονται σε μεγάλες διαστάσεις, είναι η στιγμή της κυριαρχίας του life style που διαχέεται πλέον σε όλα τα πεδία της τέχνης. Στον αντίποδα, αν εξαιρέσει κάποιος τους μεγάλους δημιουργούς που δεν έχουν παραδοθεί στην περιρρέουσα μόδα, στέκονται οι δήθεν «ψαγμένοι» που ως επί το πλείστον έχουν σχέση με την τέχνη όση σχέση έχει η μέρα με τη νύχτα!
Εν ολίγοις, η μόδα της εποχής επιβάλλει ένα μοντέλο τέχνης στο οποίο το αποτέλεσμα είναι ανεξάρτητο από την πράξη και όπου σημασία και λόγο έχουν μόνον η ιδέα και η έννοια. Και προς αποφυγή παρεξηγήσεων, είμαι υπέρ κάθε πρωτοπορίας που σέβεται τον εαυτό της και δεν αποτελεί ανάχωμα και καταφύγιο σε loosers που θέλουν με κάθε μέσο να πείσουν ότι είναι αυθεντικοί ερευνητές και «πρωτοπόροι».