Χρήστος Ζαμπούνης: Η θεωρία του Σωκράτη
Ο διάλογος είναι αρχαίος, αλλά παραμένει επίκαιρος λόγω της διάδοσης φημών, ελέω κορονοιού.
«Άκου Σωκράτη, πρέπει να σου διηγηθώ πως συμπεριφέρθηκε ένας φίλος σου;»
«Σταμάτα» τον διέκοψε ο φιλόσοφος. «Σκέφθηκες πριν μου πεις την ιστορία σου, να την περάσεις από τα τρία κόσκινα».
Ο συνομιλητής του πάγωσε προς στιγμήν και περίμενε την συνέχεια, από τον σοφό άνδρα.
«Το πρώτο κόσκινο είναι αυτό της αλήθειας. Διεσταύρωσες ότι αυτό που θέλεις να μου πεις είναι αλήθεια;»
«Όχι, απλώς άκουσα να το λένε.»
«Καλά καλά, δεν ξέρεις λοιπόν αν είναι η αλήθεια. Υποθέτω ότι πέρασες την ιστορία σου από το δεύτερο κόσκινο, αυτό της καλοσύνης.»
«Δηλαδή;»
«Αυτό που θέλεις να μου πεις για τον φίλο μου είναι κάτι καλό;»
«Όχι! Δυστυχώς, είναι το αντίθετο.»
«Ωραία, ας δοκιμάσουμε το τρίτο κόσκινο. Αυτό που θέλεις να μου διηγηθείς είναι χρήσιμο να το μάθω;»
«Χρήσιμο δεν θα το έλεγα.»
«Τότε λοιπόν, ας μην ξαναμιλήσουμε για κάτι που δεν είναι ούτε αληθινό, ούτε καλό, ούτε χρήσιμο. Προσωπικά, δεν θα ήθελα να μάθω περί τίνος πρόκειται, όσο για σένα, σε συμβουλεύω να το ξεχάσεις».
Το ηθικόν δίδαγμα του διαλόγου είναι σαφές. Δεν υιοθετούμε φήμες και θεωρίες συνομωσίας, χωρίς να τις επαληθεύσουμε και χωρίς να τις εξετάσουμε με κριτικό πνεύμα. Η διάδοσις παρόμοιων ειδήσεων είναι με μια λέξη, άχρηστος.
