Τοξικότητα και οξείδωση στις διανθρώπινες και διεθνείς σχέσεις
Οι τοξικοί Ανθρωποι, τα ενεργειακά βαμπίρ(Νίτσε) και οι αθεράπευτοι νάρκισσοι, με όπλα τους τη κτητικότητα, την αποδόμηση του άλλου, την επικριτικότητα και τη διαρκή απαξίωση, αποθεώνουν τον εαυτό τους, επιδιώκοντας να υποβαθμίσουν κάθε άλλον. Κοινωνίες, των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό αποτελούνται από τοξικούς ανθρώπους, που κρύβονται πίσω από την ανωνυμία τους, φαίνονται σαν χώροι συνάντησης ανοίκειων προσώπων, όπου το Εγώ, το Εσύ και το Εμείς δε συναντώνται ποτέ.
Οι ανθρώπινες σχέσεις οφείλουν να εΙναι αληθινές, αυθεντικές, ουσιαστικές και φιλάνθρωπες, και όχι υποκριτικές, ψευδεπίγραφες και τοξικές. Εάν η δοτικότητα και αλληλεγγύη είναι ευλογία, το ψεύδος και ο ναρκισσισμός υπονομεύουν τα πάντα. Μέσα από πολλά μικρά και μεγάλα ψεύδη, μέσα από τον ναρκισσισμό και την κτητικότητα, αποδομούνται και απονομιμοποιούνται όχι μόνο οι διανθρώπινες σχέσεις αλλά και οι διακρατικές.
Η ανθρώπινη ύπαρξη εΙναι μια πολύπλοκη, πολύπλευρη και πολύμορφη οντότητα, με πολλαπλά στρώματα που υπόκεινται σε τοξικότητα και ταξικότητα, διαφθορά και οξείδωση. Πολλοί θεωρούν ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα ενός επικείμενου μετανθρωπισμού, ακόμα και απανθρωπισμού, ή και ενός υπερφιλόδοξου υπερανθρωπισμού, επομένως κινδυνεύουν η ειρήνη, η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το φυσικό περιβάλλον, κατά συνέπεια και η ίδια η ανθρώπινη ύπαρξη, σε ατομικό, και συλλογικό επίπεδο. Μάλιστα, οι αισιόδοξοι θεωρούν ότι στην εποχή της Νεωτερικότητας η ειρήνη, η ανάπτυξη και η πρόοδος θα θριαμβεύσουν, ενώ οι απαισιόδοξοι φοβούνται πως νέα κύματα σκοταδισμού, μισαλλοδοξίας και πολέμων θα κατακλύσουν τον πλανήτη και τα εσωτερικά των κοινωνιών, ενώ οι ανθρώπινες ψυχές και διάνοιες θα συννεφιάσουν και θα τυφλωθούν από τον ανορθολογισμό και τον φθόνο. Η αρνητική ενέργεια, δυστυχώς, αποκτά δυνάμεις, δυνατότητες και ευκαιρίες για τη δημιουργία μιας καταστροφικής χρονοδίνης, λόγω των πολέμων, της κλιματικής αλλαγής και του πάντα επικείμενου πυρηνικού ολοκαυτώματος, ή και ενός βιολογικού Αρμαγεδδώνα.
Πολλές ολοκληρωτικές απόψεις ή αντιλήψεις, κάποια υποδόρια αδιαφορία συνδυαστικά με τον κενόδοξο ορθολογισμό και τον υπέρμετρο εγωισμό, οδηγούν σε απύθμενη συμφεροντολογία και σε αισχρό καιροσκοπισμό ατόμων, συλλογικοτήτων, λαών και κρατών. Πολλοί απομακρύνονται από τα μεγέθη της φιλίας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ ανθρώπων και λαών, εγκαταλείπονται η πολιτική και η διπλωματία αξιών και αρχών και δρα η συνεχής διαπραγμάτευση συμφερόντων, έτσι ώστε οι άνθρωποι να οδηγούνται στην πλήρη απομάγευση της ζωής, όπως και κάθε ιερού και οσίου, όπως σοφά έχουν διδάξει και προειδοποιήσει Μεγάλοι Διδάσκαλοι και Μεγάλοι Τραγικοί, των οποίων το αποκορύφωμα παρουσιάζεται στον Προμηθέα του Αισχύλου.
Ενώ οι κοινωνίες και τα κράτη έπρεπε να εδράζονται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, στην κυκλική και ηθική οικονομία, στο δίκαιο εμπόριο, στους άγραφους ηθικούς νόμους, στην τήρηση των συμπεφωνημένων(pacta sunt servanda), στη βιώσιμη ανάπτυξη, στην ισότιμη συνεργασία ανθρώπων, λαών και πολιτισμών, αυτά θεωρούνται, πλέον, αφελείς ρομαντισμοί.
Αντί να οικοδομούμε γέφυρες φιλίας, συνεργασίας και αλληλεγγύης, ώστε να γεννηθεί η κοσμική συνειδητότητα, με τη συμπόρευση του Εγώ, του Εσύ και του Εμείς, πολλοί άνθρωποι και κυβερνήσεις ξεχνούν ή και παραμελούν την προστασία και τον σεβασμό του πολιτισμικού περιβάλλοντος, των αποτυπωμάτων των αρχαίων πολιτισμών, των έργων τέχνης και των μνημείων της ανθρωπότητας, αλλά και την ισότητα των δύο φύλων και τον πραγματικό σεβασμό της διαφορετικότητας, στοιχεία που είναι απαραίτητα στην ενσωμάτωση βέλτιστων πρακτικών διοίκησης, και όχι μόνον αυτό, αλλά και βέλτιστων πρακτικών συμβίωσης, συνεξέλιξης, συνευημερίας και συνεργασίας.
Είναι ανάγκη, λοιπόν, η ζωή των ανθρώπων και των κοινωνιών (τους) να κυριαρχείται από την οικονομία και την πολιτική, που συνδυάζεται με την ηθική και από την επιστήμη/τεχνολογία και την τέχνη, που θα συζευχθούν με την αρετή. Η μεγάλη κληρονομιά από την Αναγέννηση, το Διαφωτισμό, τον Ορθολογισμό, τη Βιομηχανική Επανάσταση, τη Νεωτερικότητα και το «πνεύμα του ατομικισμού», καλείται να επανασυνδεθεί με τις πραγματικές πηγές της ζωής, δηλ. την αρμονία, την αγάπη, την ειρήνη, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη όλων μας.
Επομένως, πολιτισμός, πολιτική, πόλεμος, γεωπολιτική και διπλωματία είναι συγκοινωνούντα δοχεία σε κάθε εποχή, σε κάθε ιστορική περίσταση, εφόσον στοιχηθούν με την καταλαγή των ψυχών και των διανοιών όπως και τη θρησκεία, τη μυθολογία και τη λατρεία, σε μία ολιστική θεώρηση της ζωής και της συνείδησης. Αυτοί οι δεσμοί και θεσμοί συνδημιουργούν το περιβάλλον μας, κοινωνικό και πολιτικό, πολιτισμικό και πολιτιστικό, και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, εντός της οποίας κινούνται όλες οι επιστήμες, οι επιστημονικοτεχνικές εξελίξεις, οι τεχνολογικές κατακτήσεις και οι γνωστικές μεταβολές, γύρω μας και μέσα μας.
Αν και πολλοί διανοητές επιδιώκουν να παρουσιάσουν τις κοινωνίες ως ανθρωποσύνολα, που κατά βάση επιζητούν να θεσπίσουν και να θεσμίσουν κοινωνίες, όπου « άρχει ο Νόμος» ή «άρχει το Κράτος Δικαίου-the Rule of Law», κατ’ ουσία, τα πράγματα στην πολιτική και την γεωπολιτική, στη διπλωματία και στην επιστήμη είναι πιο πολύπλοκα, πιο ρευστά, ίσως και πιο «ασαφή», ενώ εξελίσσεται και βιώνεται, σε πολλά επίπεδα η Δ’ Βιομηχανική(και Επιστημονική/Τεχνολογική) Επανάσταση, γύρω μας. Ίσως, ζούμε στο Πλατωνικό σπήλαιο ή σ’ ένα σύγχρονο ψηφιακό ΜΑΤRΙΧ, άρα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, ίσως και επιφυλακτικοί. ακόμα και σκεπτικιστές.
Σήμερα, εξελισσόμαστε σ’ ένα νέο περιβάλλον, όπου οι τοξικές και ταξικές συμπεριφορές είναι αναγνωρίσιμες για τη βλάβη που προκαλούν στους ανθρώπους και στις κοινωνίες και αποτελούν δείκτες ενός ανεπίλυτου και ανεπούλωτου τραύματος, μιας διαταραχής, ή ενός πολιτικού ή διπλωματικού ρήγματος, γι’ αυτό, συνεχώς, η ειρήνη και η δημοκρατία βρίσκονται σε πραγματική απειλή, από ομάδες ανθρώπων, που στοχεύουν σε στενά συντεχνιακά συμφέροντα και σε μια προσωπική ικανοποίηση, ακόμα, πολλές φορές, σε βάρος των συνανθρώπων τους, του φυσικού περιβάλλοντος και των πολιτιστικών επιτευγμάτων της ανθρωπότητας.
Μέσα από τα εργαλεία της χειριστικότητας, της επικριτικότητας, της ανευθυνότητας, της εξαπάτησης, της χειραγώγησης, της θρασύτητας και του χυδαίου λόγου, επιδιώκουν κάποιοι να επιβληθούν στις ζωές των άλλων, να τις αποδιοργανώσουν ή να τις καταστρέψουν. Έτσι, λοιπόν, δημιουργείται ένα περιβάλλον, κοινωνικό ή διεθνές, υποκείμενο σε αρνητισμό, εμπάθεια, μονοδοξίες και ανορθολογισμό. Οι ανθρώπινες σχέσεις οφείλουν να είναι αληθινές, αυθεντικές, ουσιαστικές και φιλάνθρωπες, και όχι υποκριτικές, ψευδεπίγραφες και τοξικές. Εάν η δοτικότητα και αλληλεγγύη είναι ευλογία, το ψεύδος και ο ναρκισσισμός υπονομεύουν τα πάντα. Μέσα από πολλά μικρά και μεγάλα ψεύδη, μέσα από τον ναρκισσισμό και την κτητικότητα, αποδομούνται και απονομιμοποιούνται όχι μόνο οι διανθρώπινες σχέσεις αλλά και οι διακρατικές.
H έκπτωση του σεβασμού οδηγεί σε δραματικές καταστάσεις, έστω και αθέλητα, στις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων, λαών και πολιτισμών. Και όπως έχει πει ο Dalai Lama: «Όταν λέω πως η ανθρώπινη φύση είναι ευγενική, δε σημαίνει ότι ισχύει 100%. Ο κάθε άνθρωπος έχει αυτή τη φύση μέσα του, όμως υπάρχουν πολλοί που δρουν ενάντια σε αυτή την φύση». Πραγματικά, λοιπόν, δεν μπορεί οι ανθρώπινες σχέσεις να στηρίζονται στο ψεύδος, στην οπισθοβουλία και στην υποκρισία, Πρέπει να στηρίζονται στην αλήθεια, στην ευγένεια της ψυχής, στο φως όλων μας, στη λάμψη των ενεργειών και των πράξεων και όχι σε προσωπεία, μάσκες και προσποιήσεις.
Χρειαζόμαστε σχέσεις προσώπων και όχι προσωπείων, χρειαζόμαστε σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και όχι απλά ατόμων, χρειαζόμαστε σχέσεις στοργής και όχι οργής. Η Δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η αγάπη για τη Μητέρα Φύση μπορούν να μας δώσουν τη δυνατότητα να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και τους άλλους.
Οφείλουμε, λοιπόν, να είμαστε ειλικρινείς και με τον εαυτό μας αλλά και με τους άλλους. Άλλωστε, «το σκοτάδι δεν μπορεί να διώξει το σκοτάδι. Μόνο το φως μπορεί. Το μίσος δεν μπορεί να διώξει το μίσος. Μόνο η αγάπη μπορεί». Μάλιστα, και η διδασκαλία του Mahatma Gandhi μας θυμίζει: «Δεν χρειάζεται να χάσουμε την πίστη μας στην ανθρωπότητα. Η ανθρωπότητα είναι σαν τον ωκεανό. Αν κάποιες σταγόνες είναι βρώμικες, ο ωκεανός δεν βρωμίζεται». Ας αγαπήσουμε τον εαυτό μας, τον συνάνθρωπό μας, ας αναγνωρίσουμε τις αξίες μας και ας δούμε στο πρόσωπο του άλλου μία κοσμική συνειδητότητα.
Βέβαια, απαιτείται προσαρμοστικότητα για τον καθένα μας, αλλά και πίστη στις βασικές αξίες της ζωής, άρα έντιμοι συμβιβασμοί και αποτελεσματικότητα, χωρίς να υποκύπτουμε στις παγίδες ενός φαύλου κύκλου. Άνθρωποι και λαοί ας θυμηθούν πως «στη ζωή σε αντιμετωπίζουν, όπως εσύ μαθαίνεις τους άλλους να σε αντιμετωπίζουν (Wayne Dyer)».
Xρειαζόμαστε, πραγματικά, αυθεντικές σχέσεις, υγιείς σχέσεις, πραγματικές συμμαχίες, άρα ασφαλείς σχέσεις και συμμαχίες, άρα ένας τόπος, όπου μπορούμε να είμαστε ο εαυτός μας χωρίς φόβο, ένας «τόπος» όπου αισθανόμαστε άνετοι και ασφαλείς, μία ζώνη ηρεμίας(Comfort zone) και συνευημερίας, μακριά από ναρκισσισμούς, τοξικότητες, ταξικότητες, υποκρισία και αναξιοπρεπείς χειρισμούς, που μπορεί να μας δημιουργούν ενοχές και αυτοαποδόμηση.
Αντίθετα, με ενσυναίσθηση, με συναισθηματική νοημοσύνη και με ορθολογισμό, οργανώνουμε συνέργειες και στηρίζουμε, κατ’ αρχήν τις αυθεντικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, που προάγουν, κατ’ επέκταση, και την ειρήνη, τη συνεργασία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα μεταξύ συμμαχιών και πολιτισμών. Άλλωστε, «οι άνθρωποι είτε σε εμπνέουν, είτε σε εξαντλούν – κάνε προσεκτική επιλογή», σύμφωνα με τον Hans F. Hansen
Επομένως, είναι ανάγκη πάντοτε να εμπλακούμε σε ένα εποικοδομητικό και ειλικρινή διάλογο, στη βάση αξιών και αρχών, γιατί «Τα σπουδαία μυαλά συζητάνε ιδέες, τα μέτρια μυαλά γεγονότα, τα μικρά μυαλά συζητούν για άλλους ανθρώπους», μας θυμίζει η Έλεανορ Ρούσβελτ, ακολουθώντας την αντίστοιχη Σωκρατική θεώρηση. Όμως, οπωσδήποτε, το δούναι και λαβείν, και οι αμοιβαίες υποχωρήσεις, στη βάση των έντιμων συμβιβασμών, πέρα από επαναλαμβανόμενα μοτίβα ανειλικρίνειας, χειρισμών και υποκρισίας.
Επιγραμματικά, πιθανόν, όλα τα προηγούμενα να συνοψίζονται σ’ έναν παράξενο και αινιγματικό χρησμό που «απηύθυνε» προς την παγκόσμια κοινότητα ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin, μετά το τέλος της συνάντησής του με τον Αμερικανό Πρόεδρο Joe Βiden ( Ιουν 2021), όταν ρωτήθηκε για τα θέματα εμπιστοσύνης μεταξύ των, πως: «δεν υπάρχει ευτυχία στη ζωή, μόνο ένας αντικατοπτρισμός στον ορίζοντα, οπότε ας διατηρήσουμε αυτό». Ίσως, κατά κάποιο τρόπο, επικαλούμενος σχετική ρήση του Λέοντα Τολστόι πως «δεν υπάρχει ευτυχία στη ζωή, υπάρχει μόνο η λάμψη της», θέλησε να εκφράσει, την απαισιοδοξία του και τις χαμηλές προσδοκίες του για τις Διανθρώπινες, Διακρατικές αλλά και Διεθνείς σχέσεις, αλλά και έμμεσα, πιθανόν, την ελπίδα πως η ανθρωπότητα θα μπορούσε να διαχειριστεί, τη δύσκολη κατάσταση, στην οποία, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να βρεθεί, εξαιτίας των πάσης φύσεως ασύμμετρων «απειλών», φανερών ή αφανών ή και κάποιου απρόσμενου γεγονότος.
What's Your Reaction?
