Χαρισματικά παιδιά, επιπτώσεις του COVID-19 και τρόποι στήριξης
Αμέτρητες ώρες εντός σπιτιού και νέοι, «παράξενοι» κανόνες στην καθημερινότητα. H συναισθηματική και ψυχολογική πίεση που υφίστανται τα ενήλικα και ανήλικα μέλη σχεδόν κάθε οικογένειας εξαιτίας της πανδημίας του COVID-19 βρίσκεται σε πρωτοφανή επίπεδα. Ειδικά για τα παιδιά, όλο αυτό μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο ως προς την κατανόηση και τη διαχείρισή του. Ιδίως, μάλιστα, για όσα παιδιά και εφήβους ανήκουν στο φάσμα της χαρισματικότητας, τα πράγματα μπορεί να είναι ακόμα πιο πιεστικά, καθώς πρόκειται για άτομα που -εξ ορισμού- λαμβάνουν και βιώνουν κάθε ερέθισμα πολύ πιο έντονα και βαθιά σε σύγκριση με τους υπόλοιπους.
Τα χαρισματικά παιδιά σε γνωστικό επίπεδο ίσως να μπορούν να επεξεργάζονται πληροφορίες σε προχωρημένο στάδιο σε σχέση με τους συνομηλίκους τους, ωστόσο η έντονη ευαισθησία τους μπορεί να τα οδηγεί στα χειρότερα σενάρια. Είναι, λοιπόν, σημαντικό όχι μόνο να προστατεύσουμε τα παιδιά, αλλά και να τα βοηθήσουμε να κατευθύνουν την σκέψη και την ενέργειά τους σωστά.
Ηρεμία πρώτα στους γονείς
Φροντίστε να αποτελείτε τα παραδείγματα που θα δείχνουν στα παιδιά πώς να είναι λιγότερο ανήσυχα και να διατηρούν την ψυχραιμία και την αισιοδοξία τους. Η έντονη αβεβαιότητα που δημιούργησε η περίοδος του COVID-19 σίγουρα αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση για πολλά από τα χαρισματικά παιδιά. Οπότε μην ξεχνάτε να δίνετε έμφαση στο πόσο σημαντική είναι η υπομονή, να μην επιπλήττετε τα παιδιά για τις ανησυχίες τους, αλλά να δείχνετε κατανόηση και να τα υποστηρίζετε, παροτρύνοντάς τα να μιλήσουν για όσα νιώθουν. Έχετε επίσης κατά νου ότι τα παιδιά θα αναζητούν περισσότερες εκδηλώσεις αγάπης και επιβεβαίωσης της στοργής σας απέναντί τους –ανταποκριθείτε γενναιόδωρα.
Πώς να κουβεντιάζετε για την κατάσταση
Όταν συζητάτε για τον COVID-19 με παιδιά και ιδίως όσα είναι χαρισματικά, χρειάζεται να είστε σε εγρήγορση. Να συλλέγετε ακριβείς πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές και να αφήνετε τα παιδιά να κάνουν ερωτήσεις, ώστε να μη φαντάζονται την πραγματικότητα πολύ χειρότερη από όσο είναι. Η διαρκής έκθεση στα Μ.Μ.Ε. μπορεί να αποτελέσει πηγή επιπλέον ανησυχίας.
Πώς να μειώσετε το άγχος
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να συγκεντρώνονται σε πράγματα που μπορούν να ελέγξουν, χωρίς όμως να αγνοείτε όσα δεν ελέγχουν
Βοηθήστε τα να κάνουν πράγματα που τους φέρνουν χαρά, να είναι καλοσυνάτα στα μέλη και τα κατοικίδια της οικογένειας, να επικοινωνούν με φίλους και συγγενείς μέσω κατάλληλων για την ηλικία τους κοινωνικών δικτύων, να βρίσκουν την ομορφιά ο ένας στον άλλον και στη Φύση (περπάτημα, αναρρίχηση, ποδηλασία), πάντα τηρώντας τους κανόνες.
- Βοηθήστε τα παιδιά να μείνουν υγιή
Εντάξτε στην καθημερινότητά τους την άσκηση, ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου, τον διαλογισμό και άλλες πρακτικές ευεξίας.
- Βοηθήστε το παιδί σας να κάνει τη διαφορά στην κοινότητά σας
Να οργανώσει μία συγκέντρωση χρημάτων μέσω διαδικτύου, να κάνει μία χορηγία σε κάποια κοινωνική τράπεζα τροφίμων ή να υλοποιήσει κάποια διαδικτυακή δραστηριότητα για νέους.
Συμβουλές ανά ηλικία
- Για παιδιά 3-5 ετών, που σε περιόδους κρίσης μπορεί να έχουν πισωγύρισμα, να προσκολλώνται ξανά στους γονείς και να εμφανίσουν συμπεριφορές μωρού, προσφέρετε κατάλληλη προσοχή σε νέες και τροποποιημένες ρουτίνες και κάντε το παιχνίδι όσο πιο δημιουργικό και ευφάνταστο μπορείτε.
- Για ηλικίες 6-8 ετών, μπορεί να παρατηρηθεί δυσκολία στη λεκτική έκφραση των συναισθημάτων, ανάγκη για απομόνωση ή πισωγύρισμα σε δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης, καθώς και έντονη επιθυμία να προσφέρει βοήθεια. Οι γονείς πρέπει να βοηθήσουν το παιδί να ονοματίζει όσα νιώθει, να εξηγήσουν τις νέες ρουτίνες, να επιβραβεύουν την προσπάθεια και να περνούν χρόνο με όλη την οικογένεια.
- Σε παιδιά 9-12 ετών, μπορεί να παρατηρηθεί φόβος, θυμός, εκνευρισμός και δυσκολίες σε σχέση με τις σχολικές εργασίες ή με φίλους και συμμαθητές, καθώς και να εκδηλώνονται σωματικοί πόνοι. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται από τους γονείς σταθερό πρόγραμμα, ενθάρρυνση προς το παιδί να μιλάει για κάθε ανησυχία του και προτροπή να επικοινωνεί με τους φίλους του, καθώς και να διαβάζει βιβλία με ήρωες που τα κατάφεραν μέσα σε δύσκολες συνθήκες.
- Σε εφήβους 13-18 ετών, εκδηλώνονται φοβίες, δυσκολίες στον ύπνο και στο φαγητό, απομόνωση και εκνευρισμός. Οι γονείς πρέπει να οργανώνουν δραστηριότητες με τα ενδιαφέροντα των παιδιών τους, να τα ενθαρρύνουν να μιλούν για τις αγωνίες τους, χωρίς να τα επιβαρύνουν με τις δικές τους. Επίσης καλό είναι να ενθαρρύνετε τους εφήβους να βρουν τρόπους για να λύσουν προβλήματα σε ανάγκες της κοινότητάς σας.
- Οι νέοι χαρισματικοί ενήλικες (άνω των 19 ετών), μπορεί να νιώσουν οργή, να αισθάνονται ευάλωτοι, να έχουν αυξημένες και έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις σε ασήμαντα ερεθίσματα. Ενδέχεται ακόμα να προκαλέσουν την εξουσία ή να κάνουν ανθυγιεινές διατροφικές επιλογές. Σε αυτήν τη φάση, βοηθήστε τους να επικοινωνούν με φίλους και ενθαρρύνετέ τους να γίνουν παράδειγμα για τα νεότερα μέλη της οικογένειας ή/και φίλους.
Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από κείμενο με οδηγίες και συμβουλές του NAGC (National Association for Gifted Children)
What's Your Reaction?
Mrs. Danae Deligeorges is a psychopedagogist, holding a B.A. in Philosophy, Pedagogy and Psychology from National and Kapodistrian University of Athens (now completing doctoral studies in the Medical Department) and an M.A. in Gifted Education from Northeastern Illinois University, USA, on the education and social-emotional needs of gifted and talented children. She is the founder of “Phi – Center for the Advancement of Noesis” and scientifically responsible for Gifted Education Programs in Greece & Europe.