Ύδρα: Αξία διαχρονική!

Γραφική, αρχοντική και κοσμοπολίτισσα, η Ύδρα, το ξεχωριστό νησί του Αργοσαρωνικού, μοιάζει να έχει τις χάρες όλες! Μόλις την πρωτοαντικρίζεις αναρωτιέσαι πώς πάνω σ’ έναν γυμνό πελαγίσιο βράχο κατάφερε να φωλιάσει τόση ομορφιά!

Το περιοδικό VOLTA ευχαριστεί τον Πρόεδρο της Αδελφότητας Υδραίων Αθήνας κύριο Γιάννη Σαχίνη, για την συμβολή του στο αφιέρωμα.

Άρθρο και φωτογραφίες: Ιωάννα Βενίερη

Ντυμένη στα άσπρα, τα καλοκαιρινά, η Ύδρα μας υποδέχεται με τον αέρα της αρχοντικής καταγωγής της και μας βγάζει σεργιάνι στα φρεσκοασβεστωμένα καλντερίμια της, που μας οδηγούν ψηλά στις γραφικές γειτονιές της με τα επιβλητικά καπετανόσπιτα ή δίπλα στη θάλασσα… Είναι ο αγαπημένος προορισμός των ερωτευμένων, αλλά και όσων αναζητούν για διακοπές ένα νησί με παράδοση, πολιτισμό και δυνατότητα για δραστηριότητες, που θα σε φέρουν πιο κοντά στην ομορφιά του.

Έγινε διάσημη σ’ όλο τον κόσμο με την ταινία «Το παιδί και το δελφίνι» με τη Σοφία Λόρεν, αλλά και τη «Φαίδρα» με τη Μελίνα Μερκούρη. Τα χρόνια πέρασαν γρήγορα. Όμως, όσα κι αν άλλαξαν στο διάβα του χρόνου, η Ύδρα παραμένει αξία διαχρονική! Οι βόλτες με τα πόδια ή με τα μουλάρια στα ανηφορικά δρομάκια της με τα πολλά σκαλοπάτια σε οδηγούν ψηλά, στις γειτονιές με τα επιβλητικά καπετανόσπιτα που, καλά συντηρημένα τα περισσότερα από αυτά, αγναντεύουν από θέση υπεροχής το απόλυτο μπλε της θάλασσας και το γραφικό λιμάνι της. Οι μπουκαμβίλιες και τα γιασεμιά αγκαλιάζουν τρυφερά τους ανεμοδαρμένους μαντρότοιχους που διασφαλίζουν με φροντίδα περισσή την ιδιωτική ζωή των ιδιοκτητών τους από χρόνια μακρινά…

Στην αριστερή πλευρά του λιμανιού υψώνεται το αρχοντικό Τσαμαδού, όπου στεγάζεται η παλαιότερη Ναυτική Σχολή του κόσμου, σημερινή Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού, που λειτουργεί στο νησί από το 1749. Στην παραλία βρίσκεται το πολύ ενδιαφέρον Ιστορικό Μουσείο – Αρχείο της Ύδρας, που κρατά καλά φυλαγμένη τη ζωή του τόπου και σε «ταξιδεύει» μέσα από τις εξαιρετικές συλλογές του στο διάβα της πολύπαθης ιστορίας του…Όλο το χρόνο φιλοξενούνται σημαντικές εκθέσεις και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.

Στο λιμάνι, στον περίβολο της Μητρόπολης βρίσκεται και το Εκκλησιαστικό – Βυζαντινό Μουσείο του νησιού, που αξίζει μια επίσκεψη. Ανηφορίζοντας στα γραφικά καλντερίμια της, θα ανακαλύψουμε την κρυφή γοητεία της, που είναι χαραγμένη σε κάθε παραδοσιακό σπίτι, σε κάθε ανήλιαγο στενό, σε κάθε ένα από τα εκατοντάδες ξωκλήσια της… Εδώ ψηλά βρίσκονται και τα αρχοντικά του Παύλου Κουντουριώτη και του Λάζαρου Κουντουριώτη το οποίο λειτουργεί σήμερα ως μουσείο. Μια επίσκεψη εδώ επιβάλλεται.

Στις θύμησες του χθες…

Αν θέλουμε να γνωρίσουμε καλά έναν τόπο, πρέπει να πάρουμε πρώτα μια γεύση από την ιστορία του. Όπως μαθαίνουμε, λοιπόν, η αρχαία ονομασία του νησιού ήταν Υδρέα (πιθανότατα από τα πολλά νερά της). Μέχρι το 18ο αι. αναφέρεται στους ναυτικούς χάρτες με ονομασία ενετική (Sidra, Cidia, Sidera ή Νύδρα), ενώ το σημερινό της όνομα προήλθε από την παραφθορά του αρχαίου.

Όπως αποκαλύπτουν οι ανασκαφές των αρχαιολόγων στη θέση Επισκοπή, η ζωή στην Ύδρα χτυπά από την ύστερη νεολιθική εποχή. Δύσκολος τόπος και τραχύς, δύσκολη και η επιβίωση για τους κατοίκους του. Άνθρωποι δυναμικοί και με φλόγα για ζωή, όμως, οι Υδραίοι στράφηκαν μοιραία προς τη θάλασσα. Έτσι, έγιναν καλοί ναυτικοί (καπεταναίοι και καραβοκύρηδες) που όργωναν με τα πλοία τους τα πέλαγα. Με τη ναυτοσύνη τους κατάφεραν να αναδείξουν το νησί τους σε μεγάλη ναυτική δύναμη. Γύρω στα τέλη του 18ου αι. ο εμπορικός στόλος της Ύδρας αριθμούσε πάνω από 150 καράβια, που σαλπάρανε για τα πιο γνωστά εμπορικά λιμάνια της Μεσογείου και ως τη Μαύρη Θάλασσα, ελέγχοντας το θαλάσσιο εμπόριο στη Δύση. Πάντα, όμως, επέστρεφαν στον αγαπημένο βράχο τους, τον τόπο τους, εκεί που τους καρτερούσε μια μάνα, μια κυρά, μια αγαπημένη… Τότε χτίστηκαν τα περισσότερα επιβλητικά αρχοντικά της, σμιλεμένα τα περισσότερα από Ιταλούς αρχιτέκτονες και τεχνίτες, με πλούσια εσωτερική διακόσμηση και ξυλόγλυπτα ταβάνια.

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας απολάμβαναν ιδιαίτερα προνόμια. Όμως, η δίψα για τη λευτεριά θα φέρει τους Υδραίους στην πρώτη γραμμή του αγώνα το 1821. Έδωσαν τα πάντα για την ελευθερία της Ελλάδας, παραχωρώντας τον εμπορικό στόλο τους στον ιερό αγώνα για την πατρίδα. Η μορφή που ξεχώρισε στους αγώνες αυτούς ήταν ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης.

Κάθε χρόνο από τα μέσα ως τα τέλη Ιουνίου γίνονται στο νησί οι εορταστικές εκδηλώσεις «Μιαούλεια», αφιερωμένες στη δράση του. Περιλαμβάνουν λεμβοδρομίες, αγώνες κολύμβησης, παραδοσιακούς χορούς, και κορυφώνονται με αναπαράσταση της πυρπόλησης της τουρκικής ναυαρχίδας και τα φαντασμαγορικά πυροτεχνήματα.

Περιήγηση με τα μουλάρια…

Φθάνοντας στο λιμάνι της Ύδρας, θα πιούμε πρώτα το καφεδάκι μας που θα συνοδεύσουμε απαραίτητα με ένα παραδοσιακό αμυγδαλωτό (υδραίικο) σε μία από τις καφετέριες που απλώνουν τα αναπαυτικά τους καθίσματα πάνω στην προκυμαία του λιμανιού. Το λιμάνι της Ύδρας σφύζει από ζωή, καθώς πολλά σκάφη, τα πλοία της Γραμμής, αλλά και τα κρουαζιερόπλοια μεταφέρουν αρκετό κόσμο.

Αμέσως συναντάμε και τους αγωγιάτες με τα συμπαθή τετράποδα, που σε προσκαλούν για μια βόλτα στα φρεσκοασβεστωμένα καλντερίμια της Ύδρας και τη σχετική ξενάγηση. Η πιο συνηθισμένη βόλτα διαρκεί ένα τέταρτο. Όμως, πέρα από τη συνήθη διαδρομή, μπορεί κανείς να συνεννοηθεί μαζί τους για μια πιο μακρινή βόλτα, σε όποιο σημείο του νησιού θέλει, με ανάλογο κόστος φυσικά. Όμορφες διαδρομές είναι προς το Καμίνι ή προς τα μοναστήρια του νησιού, αλλά και στις γραφικές γειτονιές με τα επιβλητικά καπετανόσπιτα που «ταξιδεύουν» το νου στη ναυτική παράδοση και την αρχοντική καταγωγή αυτού του ξεχωριστού νησιού.

Τα ζώα που χρησιμοποιούν οι αγωγιάτες είναι τα περισσότερα μουλάρια, γαϊδουράκια, αλλά και λίγα άλογα. Φυσικά, δεν εκτελούν μόνο χρέη ψυχαγωγίας για τους ταξιδευτές, αλλά μεταφέρουν και εμπορεύματα, υλικά οικοδομών και αποσκευές, αφού είναι το μοναδικό μέσο μεταφοράς πάνω στο νησί.

Βόλτες στα μονοπάτια και βουτιές στη θάλασσα

Η Ύδρα, για να την ανακαλύψεις, θέλει γερά πόδια για να την περπατήσεις, μα κι ανοιχτή καρδιά για να τη νιώσεις… Οι διαδρομές που μπορούμε να κάνουμε είναι πολλές και ενδιαφέρουσες, αρκεί να έχουμε διάθεση για πεζοπορίες.

Υπάρχουν έντεκα ξεχωριστές διαδρομές με σήμανση, διαφορετικής διάρκειας και δυσκολίας η καθεμιά.

Από τις πιο κλασικές και όμορφες διαδρομές είναι αυτή που ξεκινά από το λιμάνι και κινείται παραλιακά προς Καμίνι, Βλυχό, Παλαμιδά και από εκεί στο εσωτερικό του νησιού στην Επισκοπή και στην παραλία της Νήσιζας.

Επίσης, μια όμορφη πεζοπορία θα μας φέρει ως το Μοναστήρι του Προφήτη Ηλία σ’ ένα τοπίο που απογειώνει την ψυχή… Η θέα από εδώ ψηλά, συγκλονίζει!

Έπειτα από δέκα λεπτά περπάτημα θα φθάσουμε από το λιμάνι στο Καμίνι με τα φροντισμένα υδραίικα σπίτια γύρω από το μικρό λιμανάκι (θα θυμηθούμε σκηνές από το γνωστό μιούζικαλ του Δαλιανίδη «Γοργόνες και μάγκες»). Στην ταβέρνα της Κοντυλένιας που βρίσκεται εδώ με θέα θάλασσα θα απολαύσουμε θαλασσινούς μεζέδες και γεύσεις παραδοσιακές.

Συνεχίζοντας μετά τα Καμίνια θα φθάσουμε στην παραλία του Βλυχού με το μικρό εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής σμιλεμένο πάνω στο γυμνό κόκκινο βράχο, να παλεύει με τα κύματα.

Στις παραλίες της Ύδρας μπορούμε να φτάσουμε ακόμη με καϊκάκια και θαλάσσια ταξί, τα οποία ξεκινούν από το λιμάνι. Στις πιο απόμακρες, αλλά υπέροχες παραλίες Μπίστι και Άγιος Νικόλαος με ψιλό βότσαλο θα φθάσουμε διά θαλάσσης…

Την ώρα του δειλινού θα την απολαύσουμε με ένα δροσερό κοκτέιλ σε κάποιο από τα καφέ που βλέπουν ηλιοβασίλεμα.

Γεύση από Ύδρα!

Περπατώντας στα γραφικά δρομάκια του νησιού, κοντά στο λιμάνι, ο δρόμος θα μας φέρει ως το γνωστό για την ποιότητα και τις γεύσεις του ζαχαροπλαστείο – εργαστήριο του «Τσαγκάρη», όπου χρόνια τώρα η γνώση και το μεράκι για τα παραδοσιακά αμυγδαλωτά μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Μεγάλες πιατέλες με αμυγδαλωτά τυλιγμένα με ζάχαρη άχνη, τραβούν το βλέμμα μας. Καθώς απολαμβάνουμε τα υπέροχα αμυγδαλωτά, ο κ. Δημήτρης Τσαγκάρης, ο ιδιοκτήτης του, μας εξηγεί ότι υπάρχουν δύο είδη αμυγδαλωτών, τα βρασμένα και τα ψημένα, φτιαγμένα με τα ίδια υλικά (αμύγδαλο, ανθόνερο, σιμιγδάλι, ζάχαρη). Η κυρία Άννα, άρχισε να φτιάχνει εδώ και χρόνια (από το 1957) τα περίφημα αμυγδαλωτά της και κρατά σαν επτασφράγιστο μυστικό τη συνταγή. Το μαγαζί ξεκίνησε ο παππούς Αριστείδης το 1930. Παλιά το κατάστημα βρισκόταν στο λιμάνι (το μεγαλόπρεπο καφεζαχαροπλαστείο «Τα Κυβέλεια» του Δημητρίου Τσαγκάρη). Στη σημερινή του θέση το εργαστήριο – ζαχαροπλαστείο λειτουργεί από το 1970, με την ίδια ποιότητα και το ίδιο μεράκι για τα αμυγδαλωτά. Αξίζει να τα δοκιμάσουμε και να αγοράσουμε για μας και τους φίλους μας. Έτσι, θα έχουμε τη γεύση της Ύδρας για αρκετές μέρες ακόμα…

Τάνια Γιαννούλη – “The Improviser”

Αξίζει να δείτε:

Το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας.
Το Μουσείο Λάζαρου Κουντουριώτη.
Το Εκκλησιαστικό – Βυζαντινό Μουσείο.
Ιερός Καθεδρικός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Εκκλησία – Μοναστήρι – Μητρόπολη)
Τα Μοναστήρια της Αγίας Ευπραξίας, του Προφήτη Ηλία, της Αγίας Τριάδας, της Ζούρβας και της Αγίας Ματρώνας.
Τις εκκλησίες της Υπαπαντής και του Αϊ – Γιάννη του Νηστευτή.
Το παλιό φαρμακείο Ραφαλιά (από το 19ο αιώνα).
Το Μανδράκι και τα Καμίνια.

Επισκεφθείτε και θαυμάστε

Τα αρχοντικά Παύλου Κουντουριώτη, Τομπάζη, Τσαμαδού, Μπουντούρη, Σαχίνη και Κριεζή. (εξωτερικά μόνον)

Πώς θα πάτε: