Τάνια Γιαννούλη – “The Improviser”
Επαναπροσδιορίζοντας τη Τζαζ με μια Λυρική και Εκλεκτική Προσέγγιση
H Τάνια Γιαννούλη είναι διακεκριμένη Ελληνίδα σολίστ πιάνου και συνθέτης, «αυτοσχεδιάστρια», bandleader γνωστή για τις καινοτόμες προσεγγίσεις της στη τζαζ.
Η υπερβατική, “ανοιχτή γλώσσα του ήχου” της, έχει χαρακτηριστεί λυρική και εκλεκτική, προσκαλώντας τους ακροατές να εξερευνήσουν βαθιά συναισθηματικά τοπία. Έχει κυκλοφορήσει πέντε άλμπουμ που έχουν λάβει εξαιρετικές κριτικές και έχει εμφανιστεί σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, συνεργαζόμενη με αξιόλογους μουσικούς της διεθνούς τζαζ σκηνής. Βραβευμένη στην κατηγορία Τέχνης & Πολιτισμού από τα Greek International Women Awards το 2023, αναγνωρίστηκε ως νέο διεθνές ταλέντο από το περιοδικό Musica Jazz, προτεινόμενη για το Deutscher Jazz Preis στην κατηγορία Piano / Keyboards international και η Τάνια συνεχίζει να σπάει τα όρια της σύγχρονης μουσικής, καθιστώντας την μια συναρπαστική μορφή στη σημερινή τζαζ σκηνή.
Μπορείτε να μας πείτε πώς ξεκίνησε το ταξίδι σας στη μουσική; Τι σας ενέπνευσε να ακολουθήσετε καριέρα ως πιανίστρια και συνθέτρια;
Ξεκίνησα μαθήματα πιάνου στην ηλικία των πέντε ετών μετά από πρωτοβουλία της μητέρας μου, η οποία προφανώς «είδε» κάποια κλίση προς την μουσική. Παρόλο που στην πορεία τελείωσα την Γεωπονική, όσο προχωρούσα στις σπουδές μου στην μουσική, για μένα γινόταν πιο ξεκάθαρο, ότι η μουσική είναι το μόνο πράγμα με το οποίο ήθελα να ασχοληθώ. Όπως κι έγινε.
Η μουσική σας συνδυάζει στοιχεία κλασικής, τζαζ και παγκόσμιας μουσικής. Πώς προσεγγίζετε τη συγχώνευση αυτών των διαφορετικών ειδών;
Για μένα η μουσική είναι μία, και ποτέ δεν σκέφτομαι με βάση τα «είδη». Κουβαλάω τις επιρροές μου αλλά συνεχώς είμαι ανοιχτή σε νέα ερεθίσματα και μουσικές του σήμερα. Κάνω μουσική που με εκφράζει και που αντανακλά τον αληθινό εαυτό μου, σε κάθε χρονική περίοδο. Και αυτό βέβαια είναι κάτι που δεν γίνεται συνειδητά ή με σχεδιασμό.
Πως επηρεάζει τη δημιουργία σας, η συνεργασία με διεθνείς μουσικούς;
Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό γιατί έχω συνεργαστεί με μερικούς εξαιρετικούς μουσικούς όλα τα τελευταία χρόνια. Μοιραζόμαστε τον ίδιο σεβασμό για την τέχνη της μουσικής και κυρίως για την τέχνη της συνεργασίας στην μουσική. Κι αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό. Είναι άνθρωποι που θαυμάζω πολύ και ,φυσικά, παίζοντας μαζί τους έχω μάθει πολλά κι έχω εξελιχθεί σαν άνθρωπος και σαν μουσικός. Θα αναφέρω μερικά ονόματα όπως είναι η Maria Pia De Vito, o Nik Bärtsch, o Reginald Mobley, o Amir ElSaffar, o Arve Henriksen και πολλοί ακόμη.
Πως βλέπετε την τρέχουσα κατάσταση της ελληνικής μουσικής σκηνής;
Θα μιλήσω για την ελληνική τζαζ σκηνή που γνωρίζω μάλλον περισσότερο. Ολοένα και περισσότεροι καλοί μουσικοί αποφοιτούν από τα τζαζ τμήματα των πανεπιστημίων. Νομίζω παρόλα αυτά πως υπάρχει μια εσωστρέφεια.
Ποιες προκλήσεις έχετε αντιμετωπίσει στη μουσική βιομηχανία;
Οι συνθήκες για τους μουσικούς ποτέ δεν ήταν εύκολες, κι αυτό δεν είναι ένα μόνο ελληνικό φαινόμενο. Το να είμαι μια γυναίκα μουσικός, bandleader -κι ακόμη περισσότερο- προερχόμενη από τον ευρωπαϊκό νότο μάλλον κάνει τα πράγματα δυσκολότερα. Ο ανταγωνισμός είναι απίστευτος και το να πάρεις, αλλά και να διατηρήσεις μια θέση στα line up των καλών φεστιβάλ και αιθουσών είναι πολύ δύσκολο. Οι γυναίκες στον χώρο μου, δυστυχώς βιώνουν αποκλεισμό, διακρίσεις , καλούνται συνεχώς να αντιμετωπίσουν συμπεριφορές και στερεότυπα, ακόμη και χαμηλότερες αμοιβές, σε σχέση με τους άντρες συναδέλφους τους. Γίνεται μεγάλη κουβέντα για όλο αυτό αλλά δυστυχώς είναι κάτι που συμβαίνει.
Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη εμφάνιση ή συναυλία που ξεχωρίζει ως ορόσημο στην καριέρα σας; Τι την έκανε ξεχωριστή;
Μετά την απόκτηση του διπλώματος σολίστ στο πιάνο, πέρασαν αρκετά χρόνια έως ότου κυκλοφορήσω τελικά τον πρώτο μου δίσκο στην Νεοζηλανδική εταιρεία Rattle, όπου εκδίδονται οι δισκογραφικές μου δουλειές, έως τώρα. Όλα τα χρόνια από το 2012, τα πρότζεκτ μου ήταν σχήματα που ερμηνεύουν την δική μου μουσική. Ποτέ όμως μόνο πιάνο. Λίγο πριν την εποχή του Covid δέχθηκα μια πρόσκληση από τον Rainer Kern , διευθυντή του Γερμανικού τζαζ φεστιβάλ Enjoy Jazz Festival, να παίξω για πρώτη φορά solo piano, στην Kunsthalle του Mannheim.
Ήταν μια μαγική βραδιά για μένα και το αίσθημα πληρότητας ήταν τέτοιο ώστε εκείνο το βράδυ συνειδητοποίησα πως για μένα είναι παρά πολύ σημαντικό να παίζω σόλο πιάνο κονσέρτα. Το αποτέλεσμα αυτής της συνειδητοποίησης ήταν, λίγα χρόνια μετά, η κυκλοφορία του πρώτου μου solo piano album, με τον τίτλο Solo. Είμαι πολύ περήφανη για τον δίσκο αυτό.
Μπορείτε να μας μιλήσετε για τα επόμενα έργα ή τις εμφανίσεις σας; Τι μπορεί να περιμένει το κοινό σας από εσάς στο κοντινό μέλλον;
Μετά από ένα σόλο πιάνο κονσέρτο στην Κολωνία θα ακολουθήσει ένα σόλο πιάνο κονσέρτο στην Χαϊλδεβέργη στις 19 Οκτωβρίου, ,στα πλαίσιο του Enjoy jazz festival. Σίγουρα ένα από τα κονσέρτα που περιμένω με ανυπομονησία είναι αυτή στις 22 Νοεμβρίου στο Wigmore hall – για πολλούς η αίθουσα με την τελειότερη ακουστική για μουσική δωματίου στον κόσμο- στα πλαίσια του London Jazz festival, μαζί με τον Ελβετό πιανίστα Nik Bärtsch και το piano duo project μας. Θα ταξιδέψουμε στην Ρώμη με το τρίο μου για το Roma Jazz festival στις 21 Νοεμβρίου , ενώ στις 18 Δεκέμβρη θα παίξουμε με τον Nik στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Το 2025 θα είμαστε με το ίδιο duo σε μια από τις πιο αγαπημένες μου αίθουσες στην Ευρώπη, το Studio 1 του Flagey στις Βρυξέλλες για τα Flagey Piano Days. Αυτές είναι μερικές από τις μελλοντικές μου εμφανίσεις. Ένας ακόμη δίσκος είναι σαφώς στα σχέδια μου.
Τι συμβουλή θα δίνατε σε νέους μουσικούς και συνθέτες που προσπαθούν να βρουν τη δική τους φωνή στον ανταγωνιστικό κόσμο της μουσικής σήμερα;
Να είναι πιστοί στο όνειρο τους και στους στόχους τους. Αν πιστεύουν ότι έχουν κάτι καλό, να δουλέψουν πολύ για να το δουν να πραγματοποιείται. Χωρίς να απογοητεύονται από τα εμπόδια στον δρόμο.
Σας ευχαριστούμε πολύ!
Συνέντευξη: Αλίνα Αστεριάδη
Φωτογραφίες: Daniel Wetzel, Γιάννης Σούλης